Dạo gần đây ai năng xem tivi chắc cũng thấy quảng cáo về Furusato Nozei xuất hiện liên tục cùng với hình ảnh rất nhiều hoa quả, đồ ăn ngon, cùng với thông báo về hạn đăng ký đến hết 31 tháng 12.

Mình thấy đây là một chính sách khá tuyệt vời và có lợi cho tất cả mọi người nên muốn giới thiệu cho những ai chưa biết.

1. Furusato Nozei là gì?

Furusato Nozei (ふるさと納税) dịch ra tiếng Việt là nộp thuế cho quê hương.

Là một chính sách của chính phủ Nhật cho phép bạn chuyển số tiền thuế bạn đóng cho nơi mình sinh sống sang cho một địa phương khác của Nhật mà bạn chọn đó là quê hương (không nhất thiết là quê thật) dưới hình thức tiền ủng hộ (寄付金).
Địa phương nhận được tiền ủng hộ của bạn sẽ gửi cho bạn giấy chứng nhận và cảm ơn bạn bằng quà. Thường quà sẽ là nông sản như gạo, hoa quả, đồ ăn, hoặc cũng có thể là các đồ đạc gia đình như chăn, gối, đệm, tủ, xe đạp… thậm chí cả coupon đi du lịch, onsen…

Trong một bài viết trước đây bàn về vấn đề thuế và bảo hiểm, mình có nói về 2 loại thuế bị trừ từ lương là thuế thu nhập (所得税) và thuế thị dân (住民税). Bằng việc đóng Furusato Nozei, tiền đóng cho 2 khoản thuế này của bạn sẽ được giảm trừ.

Thuế được giảm trừ như thế nào?

Ta có thể hiểu nôm na mức giảm thuế sẽ được tính theo công thức sau:

Tiền được khấu trừ này sẽ được cục thuế trả lại vào tài khoản cho bạn hoặc trừ dần vào thuế thị dân năm sau tuỳ theo cách khai miễn trừ thuế (mình sẽ nói rõ ở mục sau).

Tuy nhiên tiền được khấu trừ thuế cũng có mức tối đa tuỳ vào mức tiền thuế bạn đóng, không phải cứ tiền Furusato Nozei 100 man thì sẽ được trả lại 99,8 man. Mình sẽ nói rõ các tính mức tối đa ở mục sau.

Vậy tham gia Furusato Nozei, chỉ với ¥2000 bạn có thể nhận được rất nhiều nông sản, đồ đạc, quà tặng từ các địa phương khác nhau. Tuỳ theo địa phương bạn chọn mà tổng giá trị quà cảm ơn nhận được có thể tương đương 40-50% tổng giá trị tiền bạn nộp.
Quá lời phải không!

Cách giảm trừ chi tiết có thể tham khảo ở đây.

Người nước ngoài có được tham gia Furusato Nozei không?

Có.
Nói là nộp cho quê hương nhưng có thể nộp cho bất kì địa phương nào mà bạn thích. Và người nước ngoài cũng được tham gia như người Nhật.
Đương nhiên bạn phải nộp cho một địa phương của Nhật chứ không được nộp cho Việt Nam rồi.

Cách tính mức tối đa nộp Furusato Nozei để có lợi nhất

Để không bị đóng quá số tiền được khấu trừ, dẫn tới việc không thu được lợi ích tối đa (chỉ phải tốn ¥2000 mà được nhận rất nhiều đồ giá trị), chúng ta cần tính số tiền mình nên đóng là bao nhiêu.
Có rất nhiều trang web cung cấp tool để tính. Mình hay sử dụng tool của Rakuten ふるさと納税 ở đây.

Sau khi điền đầy đủ các thông số thu nhập, người phụ thuộc, người phụng dưỡng (không có thì điền số 0), sồ tiền tối đa bạn nên đóng sẽ hiện ra ở mục「自己負担2,000円における寄附上限額」.
Nên nhớ thu nhập là thu nhập dự tính của năm nay (không phải thu nhập của năm trước).
Nếu ai chưa chắc chắn về thu nhập thì nên nhập 1 số ít hơn, phòng trường hợp đóng thừa thuế không được giảm trừ.

Thường trong năm mình sẽ mua trước 1 chút, đến gần cuối năm (khoảng cuối tháng 12) công ty làm xong thủ tục 年末調整 (Nenmatsuchosei) sẽ phát cho mình một tờ giấy có thông tin thu nhập của năm, lúc đó mình có thể dùng con số này để tính số Furusato Nozei chính xác.

Ví dụ:
Một người có thu nhập năm 500 man, không có người phụ thuộc, có 1 người phụng dưỡng thì mức tối đa nên đóng sẽ là 5 man 48256.
Vậy nếu người này đóng 5 man thì sẽ được miễn giảm 4 man 8 tiền thuế và chỉ phải chịu chi phí là ¥2000.
Bù lại người đó có thể nhận được quà cảm ơn trị giá tương đương 2, 3 man.

Xin được mượn tạm hình từ trang của Rakuten để minh hoạ.

Bạn hoàn toàn có thể chia số tiền đóng ra làm nhiều phần nhỏ, mỗi phần đóng cho một địa phương khác nhau, không nhất thiết phải gộp lại làm một.
Như trong trường hợp anh bạn ở ví dụ này, anh ta chia 5 man ra đóng cho 5 địa phương để được nhận từ mỗi địa phương một mặt hàng khác nhau.

2. Đóng (Mua) Furusato Nozei ở đâu?

Có rất nhiều trang web để đóng Furusato Nozei. Mình thì hay mua ở Rakuten mỗi khi có dịp campaign thường sẽ được back rất nhiều point. Link ở đây.

Các mặt hàng có rất nhiều, tha hồ lựa chọn. Cá nhân mình thường chọn mua những món bảo quản dễ dàng để sử dụng dần trong năm như gạo, bia, thực phẩm đông lạnh như cá hồi, trứng cá… Thỉnh thoảng cũng chọn cả hoa quả tuỳ theo mùa.

Cách để tìm món lợi nhất là mình hay vào trang của Rakuten ふるさと納税 sau đó tìm phần 人気ランキング (Ranking hàng được yêu thích). Có thể xem ranking theo từng loại mặt hàng như: đồ tươi, rượu bia, đồ gia dụng…

3. Cách khai miễn trừ thuế để nhận lại tiền

Như đã nói ở trên sau khi đóng góp tiền cho địa phương, họ sẽ gửi cho bạn quà cảm ơn và 1 phong bì giấy chứng nhận đóng góp.

Với những ai muốn nhận lại tiền ngay thì cần làm thủ tục khai báo thuế với sở thuế (確定申告), thường làm vào cuối tháng 2, đầu tháng 3 hàng năm. Nếu ai chưa làm thủ tục này bao giờ có thể hỏi HR của công ty, hoặc lên sở thuế để được hướng dẫn chi tiết. Thủ tục này giờ có thể thực hiện online dễ dàng bằng thẻ My Number.

Với những ai không muốn tự làm khai báo thuế (確定申告) thì có thể sử dụng chính sách One Stop (ワンステップ特例). Nôm na là bạn sẽ khai thông tin (tên tuổi, địa chỉ, số thẻ My Number, …) cho địa phương nhận đóng góp luôn để họ khai với sở thuế hộ bạn. One Stop chỉ cho phép bạn đóng góp tối đa cho 5 địa phương. Nếu vượt quá bạn sẽ phải tự khai 確定申告.

Chú ý để sử dụng One Stop, khi mua trên Rakuten, cần chọn 希望する ở phần hỏi có muốn dùng One Stop hay không (như hình bên dưới, mục 3).

Cụ thể về One Stop cần khai gì, nộp giấy tờ gì bạn sẽ nhận được hướng dẫn chi tiết từ địa phương mình đóng góp (kèm trong phong bì giấy chứng nhận).

Nếu sử dụng One Stop thì tiền thuế thị dân (住民税) của năm tiếp theo sẽ được giảm trừ.

Chú ý:
Furusato Nozei không liên quan đến thủ tục quyết toán cuối năm (年末調整) ở công ty nên dù ở công ty có làm xong xuôi thủ tục 年末調整 rồi vẫn có thể Furusato Nozei bình thường nhé. Hạn là ngày cuối cùng của năm (31/12).

4. Một vài chú ý

Một chính sách quá tuyệt vời phải không.
Nhưng cũng có một vài điểm mình chú ý với mọi người.

• Tham gia Furusato Nozei tức là bạn sẽ phải ứng tiền đóng cho địa phương trước, sau đó mới được tính giảm thuế thu nhập (sau đợt tính lại thuế) và thuế thị dân thu ở năm tiếp theo nên đừng mua một lúc nhiều đồ quá kéo mắc bệnh viêm màng túi bất chợt đó.
• Các món thường số lượng khá lớn 1,2 người ăn không hết (hoa quả 2-3 thùng, thịt 4-5 kg) nên cần tính sẵn chuẩn bị chỗ trong tủ lạnh không là đồ đến mà không còn chỗ để chứa.
• Tốt nhất nên mua rải rác trong năm vài tháng 1 lần, để vừa có đồ dùng quanh năm lại vừa tiết kiệm thuế.
• Ai làm thủ tục 確定申告 thì nhớ giữ lại đầy đủ giấy chứng nhận vì giấy này sẽ không được cấp lại lần 2.

Nếu ai mua trên Rakuten thì hạn cuối của năm là 23:59 ngày 31 tháng 12 (tính thời điểm thanh toán tiền) nhé.